Την 30η Γενάρη συμπληρώθηκαν 38 χρόνια από την "Ματωμένη Κυριακή" του 1972 στο Ντέρι, όταν δυνάμεις των Βρετανών αλεξιπτωτιστών της "νέας κατοχής" ανοίγουν πυρ εναντίον μιας ειρηνικής πορείας διαμαρτυρίας για την αναγνώριση των πολιτικών δικαιωμάτων των Καθολικών, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 27 άμαχοι ιρλανδοί.Σκοπός αυτού του αφιερώματος δεν είναι να εξυμνήσει εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες με θρησκευτική χροιά. Εξάλλου παρόμοιος αγώνας για εθνική απελευθέρωση είναι και η δική μας επανάσταση του '21, που αν και ξεκίνησε σαν λαϊκός ξεσηκωμός ενάντια στους ντόπιους κοτζαμπάσηδες και τον οθωμανικό ζυγό, κατέληξε να μετατραπεί σε μια αλλαγή ρόλων που οδήγησε στην εξουσία ντόπιους κρατιστές. Από αντιεξουσιαστική, αλλά και ιστορική σκοπιά, απελευθερωτικός αγώνας δεν νοείται χωρίς να εμπεριέχει κοινωνικοταξική απελευθέρωση ενάντια σε αφέντες, θρησκείες, κράτος, καπιταλισμό και κάθε είδους εξουσία, με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός μοντέλου ελευθερίας, ισότητας, αυτοοργάνωσης και αλληλεγγύης. Κάθε άλλος αγώνας οδηγεί μάταια σε μια νέα εγκαθίδρυση τυραννίας, ανεξαρτήτου μανδύα και ονόματος. Το ιρλανδικό ζήτημα και ο IRA παρουσιάζεται για να δείξει την αέναη εξέγερση ενάντια στην βρετανική κατοχή, με έναν αγώνα που έχει να επιδείξει αξιοζήλευτο θάρρος για ανεξαρτησία, ένοπλο αγώνα, καθώς και σπέρματα αυτονομίας.
Ουσιαστικά το ιρλανδικό ζήτημα ξεκινάει το 1172 όταν ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος Β΄ εισβάλλει στην Ιρλανδία, την κατακτά και ανακηρύσσεται κυβερνήτης της. Οι Άγγλοι είναι προτεστάντες και οι ιρλανδοί καθολικοί που καταπιέζονται. Από τότε και στο όνομα της εθνικής ανεξαρτησίας και της καθολικής πίστης, οι ιρλανδοί ξεσηκώνονται. Έκτοτε έχουν καταγραφεί εκατοντάδες εξεγέρσεις των χωρικών που οι Βρετανοί τους έπαιρναν την σοδειά, είτε πιο οργανωμένες προσπάθειες για επανάσταση.
Από το 1954 έως το 1603, στον λεγόμενο "Ενναετή Πόλεμο", οι Ιρλανδοί με επικεφαλής τον Χιού Ο' Νιλ, ξεσηκώνονται εναντίον των Άγγλων σε μια πανιρλανδική εξέγερση. Το 1641 ξεσηκώνονται και πάλι, αλλά τα στρατεύματα του Κρόμγουελ πνίγουν την εξέγερση στο αίμα. Το 1790 ιδρύεται το κίνημα των "Ενωμένων Ιρλανδών" που διαπνέεται από τις ιδέες της γαλλικής και αμερικανικής επανάστασης. Η οργανωμένη εξέγερσή τους το 1798 που απαιτεί ανεξάρτητη δημοκρατική Ιρλανδία, υποστηρίζεται και από ένα γαλλικό εκστρατευτικό σώμα. Οι επαναστάτες θα ηττηθούν, αλλά όσοι διαφεύγουν θα συνεχίσουν να κάνουν ένοπλο αντάρτικο ενάντια στους Βρετανούς εισβολείς. Το 1830 οι ιρλανδοί αγρότες αρνούνται να πληρώσουν την "εισφορά της δεκάτης" στον κατακτητή, με αποτέλεσμα να σφαγιαστούν και πάλι από τους Άγγλους, που παράλληλα τους κλέβουν και τη σοδειά. Το 1847 εξαιτίας του μεγάλου λιμού, περίπου ένα εκατομμύριο ιρλανδοί πεθαίνουν από την πείνα, ενώ άλλοι τόσοι μεταναστεύουν για ΗΠΑ και Αυστραλία. Το 1848 η "Αδελφότητα των Φένιανς" ξαναθέτει το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Ιρλανδίας και υποστηρίζεται από τα εκατομμύρια των ιρλανδών, κυρίως στις ΗΠΑ. Η αδελφότητα αυτή έχει στρατιωτικό σκέλος τον "Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό". Τότε εμφανίζεται για πρώτη φορά το όνομα του IRA. Η αδελφότητα στηρίζει τις λαϊκές μάζες και παρά την απροθυμία της καθολικής εκκλησίας, κηρύσσει τον ένοπλο αγώνα κατά των Άγγλων. Οι εξεγέρσεις που προκαλεί αποτυγχάνουν, αλλά οι ιδέες της ανεξαρτησίας και της κοινωνικής επανάστασης ωριμάζουν σε όλη την Ιρλανδία.
Το 1905 ιδρύεται το κόμμα "Σιν Φέιν" (Εμείς Μόνοι) από τον Άρθουρ Γκρίφιθς και νικά στον πόλεμο με την βρετανική αυτοκρατορία. Το κόμμα αυτό διεκδικεί πλήρη πολιτική και οικονομικά ανεξαρτησία για την Ιρλανδία, προτείνοντας για τους φτωχούς αγρότες και την εργατική τάξη ένα πρόγραμμα επηρεασμένο από τις αρχές του σοσιαλισμού. Το ένοπλο τμήμα του που θα ιδρυθεί το 1913 και αποτελείτε από εθελοντές, θα ονομαστεί "Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός" (IRA). Η πρώτη απόπειρα για την αποτίναξη του αποικιακού ζυγού θα γίνει το 1916 με την "Εξέγερση του Πάσχα". Με την έναρξη του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, ο IRA με ηγέτη τον Πάτρικ Πιρς, καταλαμβάνει κάποια κυβερνητικά κτήρια στο Δουβλίνο και γίνονται οδομαχίες με τον βρετανικό στρατό, ο οποίος στο μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στην Ευρώπη στον πόλεμο ενάντια στους Γερμανούς. Μπροστά στην υπεροπλία των Βρετανών η εξέγερση δεν έχει καμιά τύχη με αποτέλεσμα φυλακίσεις και εκτελέσεις ιρλανδών ανταρτών. Το 1918 γίνονται εκλογές με το "Σιν Φέιν" να φτιάχνει τη δική του Βουλή στο Όλστερ με πρόεδρο της Ιρλανδικής Δημοκρατίας τον Ντε Βαλέρα (που συμμετείχε στην "Εξέγερση του Πάσχα" το '16). Από τότε οι ιρλανδοί κατεβαίνουν συνεχώς σε απεργίες και παραλύουν τη χώρα, ενώ ο IRA διεξάγει έναν ανελέητο ανταρτοπόλεμο, χτυπώντας στρατόπεδα και αστυνομικά τμήματα. Οι Βρετανοί απαντούν με στρατεύματα που αποτελούνται από Βρετανούς ποινικούς κρατούμενους, που θα τους έδιναν αμνηστία αν δεχόντουσαν να πολεμήσουν στην Ιρλανδία. Αυτά τα τάγματα ήταν που επιδίδονταν σε λεηλασίες, βιασμούς και βασανισμούς, για να κάμψουν το ηθικό και την αντίσταση των Ιρλανδών. Τον Ιούνιο του 1921 και ενώ ο IRA κερδίζει συνεχώς έδαφος, οι Βρετανοί ζητούν ανακωχή και αρχίζουν διαπραγματεύσεις. Με τον ηγέτη του IRA Μάικλ Κόλινς στις διαπραγματεύσεις, οι Βρετανοί παραχωρούν στους ιρλανδούς το δικαίωμα να έχουν δική τους Βουλή και αυτονομία σε όλη τη χώρα, εκτός από έξι επαρχίες της Β.Ιρλανδίας όπου η πλειονότητά τους είναι προτεστάντες. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει ούτε εθνική ανεξαρτησία, ούτε οικονομική. Το "Σιν Φέιν" όπως και ο IRA διχάζονται. Ο Ντε Βαλέρα μαζί με τους μαχητές του IRA που διαφωνούν, ξεκινάει εμφύλιο πόλεμο ενάντια στην κυβέρνηση, αλλά γρήγορα θα ηττηθεί. Η αστική τάξη έχει ήδη συμβιβαστεί και ο λαός δεν αντέχει άλλες συγκρούσεις. Το 1926 τα όπλα του IRA θα σιγήσουν. το 1948 η χώρα θα ονομαστεί σε Ιρλανδική Δημοκρατία με πρόεδρο τον Ντε Βαλέρα, ο οποίος έχει απομακρυνθεί ήδη από τους παλιούς του συντρόφους και τις επαναστατικές ιδέες του "Σιν Φέιν".
Στις 12 Αυγούστου του 1969, μια συνηθισμένη πορεία των "Ενωτικών Προτεσταντών" επιχείρησε να περάσει μέσα από την περιοχή των καθολικών του Ντέρι, το Μπόγκσαϊντ. Αρχίζει πετροπόλεμος από τους καθολικούς που θέλουν να εμποδίσουν την διέλευση, με αποτέλεσμα να κάνει την εμφάνισή της η ιρλανδική αστυνομία και να επιτεθεί στους καθολικούς. Αρχίζουν να στήνονται οδοφράγματα και να ρίχνονται πέτρες και κοκτέιλ μολότοφ στην αστυνομία (RUC). Για τρεις μέρες ο Μπόγκσαϊντ είχε παραδοθεί στις φλόγες. Από την μια πλευρά νεαροί καθολικοί ανεβασμένοι σε στέγες σπιτιών έριχναν πέτρες και μολότοφ στην ιρλανδική αστυνομία RUC (που περισσότερο λειτουργούσε ως παραστρατιωτική ομάδα) και από την άλλη η αστυνομία που έπνιξε με δακρυγόνα όλη την πόλη. Στο "Ελεύθερο Ντέρι", όπως αποκαλούσαν το Μπόγκσαϊντ οι καθολικοί υπερασπιστές του, λειτουργούσε παράνομος ραδιοφωνικός σταθμός το "Radio Free Derry" που καλούσε όλους τους ιρλανδούς του Μπόγκσαϊντ να αντισταθούν στην εισβολή. Την τρίτη ημέρα των ταραχών οι αστυνομικοί χρησιμοποιούν τα όπλα τους χωρίς διαταγή. Απο την άλλη πλευρά βγαίνουν κυνηγετικά όπλα και μια γενικευμένη σύρραξη βρίσκεται προ των πυλών. Ο προθυπουργός της Βρετανίας Ουίλσον, έπειτα απο παράκληση του Προθυπουργού της Βόρειας Ιρλανδίας Τζέιμς Κλαρκ, στέλνει στρατεύματα με την διαταγή να σταματήσουν χωρίς να μπούνε στους δρόμους του Μπόγκσαϊντ. Και ο ιρλανδικός στρατός περιορίστηκε στο να παράσχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους πληγωμένους. Οι ταραχές σταματούν και θα μείνουν στην ιστορία ως "The Troubles" (οι φασαρίες), ενώ στάθηκαν η αφορμή για άφιξη βρετανικού στρατού ξανά στην Ιρλανδία μετά απο αρκετά χρόνια.
Οι ταραχές στο "Ελεύθερο Ντέρι" είχαν αντίκτυπο στο Μπέλφαστ. Οι "Ενωτικοί Προτεστάντες" ενθαρρυμένοι απο την παρουσία του βρετανικού στρατού, αρχίζουν να καίνε τα σπίτια των καθολικών με σκοπό να τους εκδιώξουν απο το Μπέλφαστ. Το αποτέλεσμα των νέων αυτών συγκρούσεων ήταν πέντε νεκροί καθολικοί και ένας προτεστάντης, αλλά και 3.500 άστεγοι. Οι ταραχές αυτές προκάλεσαν την αναγέννηση του IRA, που επίσημα είχε διαλυθεί το 1921. Αυτή τη φορά οι μαχητές του ήταν νέοι άνεργοι γεμάτοι απόγνωση και χωρίς μέλλον, απο τα γκέττο των καθολικών στη Β. Ιρλανδία. Το Δεκέμβρη του ίδιου έτους ο IRA διασπάται στον "επίσημο" (official), τους ρεαλιστές που απαιτούσαν την ένωση της Β.Ιρλανδίας με την υπόλοιπη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και τον "προσωρινό" (provisional), πού ήθελε να συνεχίσει τον ένοπλο αγώνα του 1916 όχι μόνο για ανεξαρτησία, αλλά και για κοινωνική δικαιοσύνη και σοσιαλισμό.
Και ενώ ο "Επίσημος IRA" σταματάει τις εχθροπραξίες (τουλάιστον φανερά) το 1972, ο "Προσωρινός IRA" ξεκινάει το αντάρτικο πόλεων, με αυτοσχέδιες βόμβες, πορείες που καταλήγουν σε συγκρούσεις με τους βρετανούς στρατιώτες, ενέδρες σε βρετανικά οχήματα και ακροβολισμένους -σε στέγες σπιτιών- ελεύθερους σκοπευτές. Απο τότε όλη η Β. Ιρλανδία μετατράπηκε σε πεδίο μάχης απο έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.Στις 30 Ιανουαρίου του 1972, βρετανοί αλεξιπτωτιστές πυροβολούν εναντίον ειρηνικών καθολικών διαδηλωτών. 27 άμαχοι θα σκοτωθούν και η συγκεκριμένη μέρα θα ονομαστεί "Ματωμένη Κυριακή".(Το γεγονός έγινε πασίγνωστο σε όλο τον κόσμο ως "Bloody Sunday". {Το συγκρότημα U2 (πριν γίνουν πολύ γνωστοί), θα δημιουργήσει τραγούδι αναφοράς και μνήμης στα συγκεκριμένα γεγονότα : http://www.youtube.com/watch?v=thAclv48vB0&feature=related} Αυτή η μέρα είναι και η αφορμή να αλλάξει στρατηγική ο IRA και παράλληλα με την Β. Ιρλανδία να μεταφέρει το αντάρτικο στο Λονδίνο, στην "καρδιά του εχθρού", ένα χρόνο μετά.Οι βόμβες σπέρνουν τον τρόμο και οδηγούν σε μια άνευ προηγούμενου καταστολή με στημένες κατηγορίες και προειλλημένες δικαστικές αποφάσεις. Θύματα της αντιτρομοκρατικής υστερίας οι "τέσσερις του Γκίλφορντ". Το 1975 υπο την ηγεσία του Τζέρι Άνταμς, οι μαχητές του IRA επιδίδονται σε πόλεμο φθοράς με βομβιστικές επιθέσεις σε οικονομικές επιχειρήσεις και εκτελέσεις συνεργατών των βρετανών. Το 1980 ο IRA ζητάει να αναγνωριστούν ως πολιτικοί κρατούμενοι και αιχμάλωτοι πολέμου μέλη του που βρίσκονται 
στις βρετανικές φυλακές. Ακολουθούν απεργίες πείνας κρατουμένων του IRA με αίτημα την αναγνώριση ως αιχμαλώτων πολέμου, αλλά και βελτίωση των συνθηκών κράτησής τους στις φυλακές Μέιζ, με πρώτο τον Μπόμπι Σαντς που πεθαίνει και ακολουθούν άλλοι εννέα απεργοί που και αυτοί πεθαίνουν επίσης. Στην κηδεία του Μπόμπι Σαντς συμμετέχουν 100.000 άτομα πράγμα που μοιάζει με διαδήλωη, ενώ αργότερα όλη η Ιρλανδία συγκλονίζεται απο διαδηλώσεις συμπαράστασης.
Ο Τζέρι Άνταμς, διαχωρίζει την θέση του Σιν Φέιν απο τον IRA, ενώ και ο IRA διεκδικεί διάλογο με την βρετανική κυβέρνηση παρόλο που συνεχίζει το ένοπλο αντάρτικο. Πολλές φορές μέσα στη δεκαετία του ΄90 κηρύσσει πολλές φορές μονομερή κατάπαυση πυρός, μέχρι που το 1998 υπογράφεται η "συμφωνία του Μπέλφαστ", μια συμφωνία ειρήνευσης.Αποτέλεσμα της συμφωνίας αυτής ήταν να διασπαστεί ένα κομμάτι και να δημιουργήσει τον "Πραγματικό IRA" (Real IRA) που συνεχίζει την ένοπλη πάλη. Οι βρετανοί υποστηρίζουν πως αρχηγός της ένοπλης αυτόνομης ομάδας είναι κάποιος με το ψευδώνυμο "Στρατηγός", που βρίσκεται φυλακισμένος με κατηγορίες για τρομοκρατία.Το πολιτικό σκέλος του με την ονομασία "Κίνημα των 32 Εθνικών Κομητειών" ζητάει την απελευθέρωση όλων των ιρλανδών πολιτικών κρατουμένων, μάχεται ενάντια στην αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό και υποστηρίζει μια ενωμένη Ιρλανδία.Αργότερα δολοφονούνται υψηλόβαθμα και μη, στελέχη του IRA απο "αγνώστους". Το 2001 ο "Προσωρινός IRA" δέχεται την ανακωχή και αφοπλίζεται. Η ύπαρξη και η δράση του "Real IRA" μέχρι σήμερα, δείχνει πως οι αγώνες στην Ιρλανδία δεν έχουν ακόμα τελειώσει και επαναλαμβάνονται σαν να ακολουθούν έναν φλεγόμενο κύκλο.
στις βρετανικές φυλακές. Ακολουθούν απεργίες πείνας κρατουμένων του IRA με αίτημα την αναγνώριση ως αιχμαλώτων πολέμου, αλλά και βελτίωση των συνθηκών κράτησής τους στις φυλακές Μέιζ, με πρώτο τον Μπόμπι Σαντς που πεθαίνει και ακολουθούν άλλοι εννέα απεργοί που και αυτοί πεθαίνουν επίσης. Στην κηδεία του Μπόμπι Σαντς συμμετέχουν 100.000 άτομα πράγμα που μοιάζει με διαδήλωη, ενώ αργότερα όλη η Ιρλανδία συγκλονίζεται απο διαδηλώσεις συμπαράστασης.Ο Τζέρι Άνταμς, διαχωρίζει την θέση του Σιν Φέιν απο τον IRA, ενώ και ο IRA διεκδικεί διάλογο με την βρετανική κυβέρνηση παρόλο που συνεχίζει το ένοπλο αντάρτικο. Πολλές φορές μέσα στη δεκαετία του ΄90 κηρύσσει πολλές φορές μονομερή κατάπαυση πυρός, μέχρι που το 1998 υπογράφεται η "συμφωνία του Μπέλφαστ", μια συμφωνία ειρήνευσης.Αποτέλεσμα της συμφωνίας αυτής ήταν να διασπαστεί ένα κομμάτι και να δημιουργήσει τον "Πραγματικό IRA" (Real IRA) που συνεχίζει την ένοπλη πάλη. Οι βρετανοί υποστηρίζουν πως αρχηγός της ένοπλης αυτόνομης ομάδας είναι κάποιος με το ψευδώνυμο "Στρατηγός", που βρίσκεται φυλακισμένος με κατηγορίες για τρομοκρατία.Το πολιτικό σκέλος του με την ονομασία "Κίνημα των 32 Εθνικών Κομητειών" ζητάει την απελευθέρωση όλων των ιρλανδών πολιτικών κρατουμένων, μάχεται ενάντια στην αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό και υποστηρίζει μια ενωμένη Ιρλανδία.Αργότερα δολοφονούνται υψηλόβαθμα και μη, στελέχη του IRA απο "αγνώστους". Το 2001 ο "Προσωρινός IRA" δέχεται την ανακωχή και αφοπλίζεται. Η ύπαρξη και η δράση του "Real IRA" μέχρι σήμερα, δείχνει πως οι αγώνες στην Ιρλανδία δεν έχουν ακόμα τελειώσει και επαναλαμβάνονται σαν να ακολουθούν έναν φλεγόμενο κύκλο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου